مقدمات مراسم بله برون در فرهنگ ایرانی

 

آداب مراسم بله برون در فرهنگ های اصیل ایرانی

بله برون مراسم رسمی است که پس از مراسم خواستگاری و قبل از نامزدی عروس و داماد برگزار می شود.

مهربرون(مهربران) یا خرج برون(خرج بران) یکی از مراسم قدیمی و سنتیازدواج در سرزمین ایران است این مجلس یک مجلس مردانه است که در آن مهریه و شیربهای عروس توسط خانواده های دو طرف(عروس و داماد) تعیین می شود نوع زنانه همین مجلس را بله بران می گویند.

معمولا این مراسم مهم، بعد از جلسه خواستگاری و قبل از عقدکنان برگزار می گردد مجلس بله بران بیشتر هنگام شب و با حضور بزرگان و ریش سفیدان دو خانواده دختر و پسر و  در خانه پدر دختر برگزار می گردد هدف از این مجلس، تعیین شرایط مادی و معنوی عروسی و ازدواج و پذیرفتن شروط خانواده عروس از طرف خانواده داماد است.

در بیشتر فرهنگهای ایران زمین، رسم است در مراسم بله برون، که خانواده داماد هدایایی را برای عروس می برند و او را نامزد یا نشان پسرشان می کنند و به میمنت و مبارکی این پیوند، قند می شکنند در خراسان یک حلقه انگشتر و در روستاهای خراسان یک جفت کفش و گاهی یک دست لباس اضافه بر انگشتر و کفش به همراه مقداری نقل و نبات و قند و چای و حنا و چند سکه نقره نیز به خانه عروس میبرند در مراسم بله برون قند یا نبات را می شکنند و نیمی از آن را به خانواده عروس و نیمی را خانواده داماد می دهند هدایا و پیشکشهایی که در مراسم بله برون به خانه پدر عروس می برند در فرهنگهای مختلف ایران متفاوت است اما به طور کلی می توان به: انگشتر نشان، چادر، پارچه یا لباس، کفش، نقل و نبات و قند و شیرینی، گلاب و... اشاره کرد.

تمام قول و قرارهای بله بران شفاهی است و اگر فردا روز کسی زیر قولش زد، غیر از شاکی شدن کار دیگری نمی توانید بکنید. بنابراین بهترین کار این است که تمام قول و قرارها را سر عقد رسمی و محکم کنید.

جواب های شما به سوال های خانواده مقابل، معیار تصمیم گیری آن ها است. پس دروغ نگویید «نمی توانم » راست خیلی بهتر از « می توانم» خالی بندی است

مهریه مهم ترین مساله ای است که در شب بله بردان در باره اش حرف زده می شود. قول الکی ندهید اول به تعداد سکه ها فکر کنید، و سپس قیمت آن ها را توی ذهن تان محاسبه کنید یا یک ضرب و تقسیم می شود فهمید که پیشنهاد خانواده عروس در باره مهریه در قد و قواره داماد هست یا نه. گول «کی داده کی گرفته» را نخورید، به عندالمطالبه بودنش فکر کنید!

تعداد مهمان های بله بران از خواستگاری بیشتر است ولی این دلیل نمی شود که برنامه را زیادی رسمی کنید یک پذیرایی ساده شامل میوه و شیرینی و چای، کافی است.
بچه توی این برنامه بچه نداریم. آنها را نگه دارید برای عقد و عروسی. بهتر هم است هی مدام توی دست و پا نیستند. شلوغ پلوغ هم نمی شود. همه چیز آرام تر و بی سر و صداتر برگزار خواهد شد.

رسم و رسوم چیز دست و پاگیری است. اما گاهی وقت ها هم نمی شود از کنارش به سادگی گذشت هر خانواده ای برای خودش آداب و رسومی دارد که شما مجبورید آنها را رعایت کنید. پس لابه لای حرف های بله بران درباره رسومات هم حرف بزنید خیلی از خانواده ها دوست دارند مراسم نامزدی، عقد و عروسی بلافاصله بعد از بله بران برگزار شود. اما بعضی ها طرفدار یک دوره نامزدی نسبتاً طولانی هستند. این فقط یک نمونه بود درباره همه جریاناتی که از این به بعد پیش رو دارید این اتفاقات ممکن است بیفتد پس تا می توانید از رسم و رسومات بپرسید.

این مراسم بله برون کمی از خواستگاری مفصل تر است و به فاصله چند روز بعد از آن برگزار می شود.میزبان این مراسم مثل خواستگاری، خانواده عروس است. با این تفاوت که فک و فامیل عروس و داماد، تعداد بیشتری از بستگان شان را به این مراسم دعوت می کنند. در ضمن توی این مراسم، قول و قرارهای نهایی برنامه عقد و عروسی گذاشته می شود. اصولاً توی سنت ما ایرانی ها نامزدی رسمی با بله بران شروع می شود اما این مراسم هم مثل بقیه دنگ و فنگ های ازدواج آداب و رسوم و نکته هایی دارد که باید رعایت کنید. 1.خرید گل و شیرینی از طرف خانواده داماد، برای حضور در این مراسم ضروری است. حتی بعضی خانواده ها رسم دارند که یک انگشتر به عنوان «نشان» برای عروس می آورند.

2.توی این مراسم درباره میزان مهریه، شیر بها، وضعیت شغل داماد، مسکن و تاریخ عقد و عروسی و جزییات این برنامه ها بحث خواهد شد. از قبل خودتان را آماده کنید.

3.خوب نیست که پدر و مادرتان یک چیز بگویند و شما یک چیز دیگر. قبل از این که مراسم شروع شود، حرف تان را با بزرگ تر ها یکی کنید.

4.برای تاریخ عقد و عروسی، یک زمان بندی داشته باشید. ماه های عزا و مناسبت های دینی را در نظر بگیرید. سعی کنید همه برنامه ها را در همین شب قطعی کنید؛ این که دوست دارید مراسم تان چگونه باشد مهمان ها چه کسانی باشند پذیرایی چه طور باشد تقسیم کار هم مال شب بله بران است طبیعتاً یک قسمت کار را خانواده عروس باید انجام بدهند و یک قسمت دیگر را خانواده داماد. راجع به جزییات این کارها صحبت کنید تا بعداً خدای نکرده همه چیز قاطی نشود.

5.جواب های شما به سوال های خانواده مقابل، معیار تصمیم گیری آن ها است. پس دروغ نگویید «نمی توانم » راست خیلی بهتر از « می توانم» خالی بندی است.

 هدف از بله برون:
در مراسم بله برون(بله بران) مردان ریش سفید و سالخورده دو خانواده، درباره میزان مهریه، شیربها و در برخی از فرهنگها باشلق و کم و کیف پرداخت آن، اسباب سرعقد، پول حمام عروس، رخت و لباس و زیورآلات و جواهرات عروس، هزینه های عروسی و نحوه تامین آن، کم و کیف مراسم و جشن عروسی ، تعداد مهمانان عروس و... تصمیم میگیرند بعد از توافق طرفین، تعهدات در دو نسخه مکتوب می شود و پدر داماد و پدر عروس و بزرگان مجلس امضا میکنند.

اسامی مختلف بله برون(در فرهنگها و قومیت های مختلف ایران، مراسم بله بران نامهای متفاوتی دارد):
در تهران به این مراسم بله بری یا بله برون یا خرج بُری می گویند
مردم گیل و دیلم، صورَت هَگیری(صورت گرفتن) یا ثبت هگیری(ثبت گرفتن) می گویند
خراسانیها به بله برون، جواب اِستَنی(جواب استاندن یا جواب گرفتن) و یا کفش پاکِنی(کفش به پاکردن) می گویند
شاهرود: حرف تمام کردن
کازرون: شرط کنان
توابع دماوند: خرج بُری
سروستان فارس بله برون
قم گلاب گیرون یا مهربرون
شیراز مهر برون یا بله برون
ایل ممسنی باشلُق برون یا کدخدا کِشون
روستاهای گرگان قندشکنی